vrijdag 23 mei 2014

43. Europese Unie, voors en tegens

Op donderdag 22 mei 2014 heeft Nederland gestemd voor de 26 Nederlandse zetels in het Europees Parlement, dat 751 leden telt. De Nederlandse vertegenwoordiging is de achtste in grootte. Onder de 28 lidstaten is Nederland dus klein onder de grote landen en groot onder de kleine.
De uitslagen van deze verkiezingen worden pas bekend gemaakt na zondag 25 mei als in alle 28 lidstaten gestemd is. Nu alvast een paar kanttekeningen bij veel voorkomende vooroordelen over de Europese Unie

1. "De Europese Unie dreigt een superstaat te worden."
China telt 1,3 miljard inwoners, India 1 miljard, de EU 500 miljoen, de VS 300 miljoen en Rusland 140 miljoen. De EU heeft in de wereld 3% van de landoppervlakte, 7% van de wereldbevolking en is met 30% de grootste wereldeconomie. Van het bruto binnenlands product (bbp) gaat in de EU lidstaten gemiddeld 47% naar de overheid (in Nederland is dat 45,5%) en de Europese Unie kost 1% van het bbp. In de VS kost de federatie 30% van het bbp. Van het geld dat de EU ontvangt, gaat 94% terug naar projecten in de lidstaten en gaat 6% naar gebouwen, salarissen en pensioenen. De EU heeft 40.000 personeelsleden, dat is in veel landen de omvang van één ministerie. Kortom: de EU is spotgoedkoop en heeft het geld niet om een superstaat te worden.

2. "Nederlanders betalen veel meer aan de EU dan zij terugkrijgen."
Het EU-lidmaatschap kost per Nederlander € 200,- per jaar. De handel met de EU levert per Nederlander € 1500,- tot € 2000,- per jaar op. Onze uitvoer is voor 80% naar EU-landen. Wie teveel op de centen let, loopt een veelvoud aan euro's mis.

3. "De EU is niet democratisch."
De macht van het rechtstreeks gekozen Europees Parlement is de laatste jaren enorm gegroeid. Wie een democratischer EU wil en daarom niet gaat stemmen, handelt in strijd met de eigen opvattingen.  De Europese raden van regeringsleiders en ministers beslissen mee maar die zijn op hun beurt gekozen door kiezers in de lidstaten. Op die manier wordt voorkomen dat de Europese democratie een dictatuur van een parlementaire meerderheid wordt want minderheden hebben zo veel invloed.

4. "Kleine landen tellen in de EU niet mee."
Integendeel, de grotere landen hebben in verhouding veel minder zetels dan de kleinere. Alle landen hebben ongeacht grootte evenveel zetels in het dagelijks bestuur (de Europese Commissie) en in de raden van regeringsleiders en ministers.

5. "De EU bemoeit zich met belachelijke dingen als kromme bananen."
Met name in de Britse media wordt veel onzin verteld over de Europese Unie. Veel politici in de lidstaten schrijven de successen van de EU aan henzelf toe en de mislukkingen aan de EU. Door het ontbreken van echt Europese media wordt het verdraaien van feiten helaas niet opgemerkt en verbeterd. Ook de Nederlandse publieke omroep faalt op dit punt: naast de vaste politieke mediarubriek Den Haag Vandaag ontbreekt Brussel Vandaag.

6. "De EU is een bedreiging voor homo/lesbische rechten."
Uit het ILGA-Europa rapport 2014 blijkt dat Nederland vierde in Europa is als het gaat om homo/lesbische gelijkberechtiging. De Nederlandse minister Bussemaker zet zich goed in om achterstanden in Europa weg te werken. In de praktijk blijkt de EU een belangrijke steunpilaar voor de homo/lesbische emancipatie. Dankzij de mensenrechtenverdragen in Europa zou zelfs een kwaadwillende meerderheid in het Europese Parlement die klok niet kunnen terugdraaien.

7. "De EU trekt de godsdiensten voor."
In de Europese verdragen is de gelijkberechtiging van godsdiensten en humanisme goed geregeld. In de praktijk hangt het van de voorzitter van de Europese Commissie af of die verdragen ook worden nageleefd. Ik heb van 1991 tot 1999 als vicevoorzitter van de European Humanist Federation meegemaakt dat de Franse protestant Jacques Delors tussen 1985 en 1995 hier veel aan gedaan heeft maar dat daarna regelmatig getracht werd om de godsdiensten voor te trekken. Het is daarom goed dat de humanistische beweging ook op dit punt alert is.

De oprichters van de Europese eenwording wilden na de Tweede Wereldoorlog een einde maken aan eeuwen van oorlogen tussen Europese landen. Het goede nieuws is dat dit in de EU gelukt is. Het slechte nieuws is dat veel Europeanen dit zo vanzelfsprekend zijn gaan vinden dat zij het gevaar van nieuwe oorlogen onderschatten. Hopelijk leidt het gestook van Poetin er toe dat veel Europeanen wakker geschud worden. Daarover volgende week meer!



Kritiek op het homo/lesbisch beleid van de Europese Commissie inzake de homovijandige wetgeving in Litouwen.

Mijn memoires "Humanisme als zelfbeschikking, levensherinneringen van een homohumanist" zijn november 2016 uitgegeven bij de Papieren Tijger Breda.